9134 przypadki boreliozy i 159 kleszczowego zapalenia mózgu potwierdzono w Polsce tylko od początku tego roku - wynika z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Zakładu Higieny o zachorowaniach na choroby zakaźne. To więcej niż w tym samym okresie 2023 roku.
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 roku w naszym kraju wykryto 9134 przypadki boreliozy oraz 159 kleszczowego zapalenia mózgu. Rok temu w tym samym czasie było ich odpowiednio 7714 i 150. Liczba ta zatem niepokojąco wzrasta.
Jeśli dojdzie do wkłucia się kleszcza, należy go jak najszybciej wyjąć z ciała. Nie wolno go smarować tłuszczem, benzyną, wykręcać ani wyciskać. Powinno się delikatnie chwycić przy samej skórze kleszcza pęsetą i wyciągnąć w górę.
Zamiast pęsety można użyć miniaturowych pompek ssących lub plastikowych kleszczołapek, które można kupić w aptece. Po wyjęciu miejsce ukłucia trzeba starannie zdezynfekować.
Jeżeli w trakcie usuwania kleszcza pozostanie duży fragment jego ciała, np. główka, należy zgłosić się do lekarza. Mniejsze fragmenty kleszcza, które w trakcie usuwania pozostaną pod skórą, z reguły nie zwiększają ryzyka zakażenia. Wówczas wystarczy umycie i dezynfekcja rany.
Nie wszystkie kleszcze są nosicielami bakterii boreliozy, jednak podczas ukąszenia mogą przenosić do krwi także inne bakterie i wirusy wywołujące m.in. kleszczowe zapalenie mózgu.
Jak informuje Główny Inspektorat Sanitarny, po 7-10 dniach od ukłucia przez zakażonego kleszcza pojawia się w tym miejscu zmiana skórna, która następnie (w okresie nawet do kilku tygodni) powiększa się, tworząc czerwoną lub sinoczerwoną plamę - tzw. rumień wędrujący.
Zmianie skórnej często towarzyszy:
- gorączka,
- zmęczenie,
- ból mięśni,
- ból głowy,
- sztywność karku.
Wśród późnych objawów boreliozy u osób dorosłych wymieniane jest np. zanikowe zapalenie skóry. Towarzyszy mu zapalenie stawów i zmiany neurologiczne.
"Brak rozpoczęcia leczenia może prowadzić w konsekwencji do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz mózgu, zapalenia nerwów, zapalenia stawów lub zaburzenia rytmu pracy serca. Leczenie obejmuje podawanie antybiotyków przez min. 3-4 tygodnie" - informuje GIS.
Aby uchronić się przed wkłuciem kleszcza, należy unikać spacerów porośniętymi brzegami rzek, wśród wysokich traw, na leśnych mokradłach, ponieważ to naturalne środowisko bytowania kleszczy.
Jeśli wybieramy się na taki spacer, należy założyć wysokie buty, długi rękaw i długie spodnie, nakrycie głowy. Ponadto powinno się stosować środki odstraszające kleszcze, np. kremy, aerozole, olejki.
Po spacerze trzeba pamiętać, by wytrzepać odzież, aby usunąć kleszcze, które nie zdążyły się wkłuć w skórę, i obejrzeć całe ciało, zwracając szczególną uwagę na okolice brzucha, piersi, pachwin i kolan.