"Wyobraź sobie, że nie masz łóżka do spania" - taki napis wita klientów Zwyczajnie Nadzwyczajnego Sklepu, który przez najbliższe dwa dni będzie działać przy ulicy Gałczyńskiego w Warszawie. Uruchomiły go Komisja Europejska oraz Światowy Program Żywnościowy ONZ. W identycznych sklepach, które działają na terenie Turcji, zakupy robią syryjscy uchodźcy. Na półkach można znaleźć kilkadziesiąt produktów, które dają wyobrażenie o sytuacji uchodźców.
Są tu rzeczy, które uchodźcom przypominają o domu, poczuciu bezpieczeństwa i stabilności, które Syryjczycy mieli przed wybuchem wojny. Te produkty dla nas mogą być zwyczajne, ale dla nas są nadzwyczajne. To mleko, krem czekoladowy, sok pomarańczowy czy lalka, którą dziadek może kupić ukochanej wnuczce - tłumaczy w rozmowie z RMF FM Aneta Szczygłowska ze Światowego Programu Żywnościowego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Tym, którzy odwiedzą nasz sklep, chcemy powiedzieć, że nawet w momencie kryzysu, zwłaszcza tego, który się przedłuża, warto mieć wybór. To najważniejsza sprawa - dodaje w rozmowie z RMF FM Maria Juraszczyk z Polskiej Akcji Humanitarnej.
Sklep został uruchomiony w ramach programu "Emergency Social Safety Net" (ESSN) realizowanego przez Komisję Europejską i Światowy Program Żywnościowy. W jego ramach uchodźcy z Syrii, którzy schronili się w Turcji, otrzymują płatnicze karty debetowe. Za ich pomocą mogą między innymi kupować produkty codziennego użytku, regulować rachunki czy opłacać opiekę zdrowotną. Każda rodzina uchodźców będąca beneficjentem programu otrzymuje 120 lir tureckich (około 70 złotych) miesięcznie na jedną osobę.
Program ESSN jest największym jak do tej pory przedsięwzięciem humanitarnym, finansowanym przez Komisję Europejską. Działa od grudniu 2016 roku i obejmuje blisko półtora miliona uchodźców.
Niewielkie zakupy to dla przeciętnego Europejczyka codzienność, a czasem nawet przykry obowiązek. Czynność, która nam wydaje się mało istotna, jest czymś niezwykłym dla uchodźców. Przywraca im godność, daje namiastkę normalności. Stąd nazwa kampanii realizowanej przez Komisję Europejską i Światowy Program Żywnościowy - "Zwyczajnie Nadzwyczajny" - czytamy w omówieniu programu. Poza Warszawą, akcja "The Incredible Ordinary" będzie organizowana również w czterech innych, europejskich miastach: w Paryżu, Mediolanie, Berlinie i Amsterdamie. Tam też pojawią się Zwyczajnie Nadzwyczajne Sklepy.
(mn)
