Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację Kodeksu cywilnego. Przepisy te wprowadzają zmiany w zakresie prawa spadkowego, m.in. jeśli chodzi o definicję trzeciej grupy spadkowej.
O podpisaniu prezydencka kancelaria poinformowała w poniedziałek na swojej stronie internetowej.
Przepisy przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości Sejm uchwalił 28 lipca.
Nowelizacja zmienia tzw. trzecią grupę spadkową - dziadków spadkodawcy, a także ich zstępnych, czyli potomków.
Zgodnie z nowelą krąg spadkobiorców zostanie w tej grupie zawężony do dziadków, rodzeństwa rodziców spadkodawcy oraz ich zstępnych. W związku z tym wyłączeni od dziedziczenia zostaną dalsi zstępni dziadków spadkodawcy, czyli tzw. cioteczne lub stryjeczne wnuki i dalsze pokolenia. Według autorów przepisów często nie utrzymują oni relacji ze spadkodawcą. Zmiana ma dostosować prawo spadkowe do istniejących wzorców relacji rodzinnych.
"Skróci to także czas trwania postępowań i ograniczy potrzebę poszukiwania z urzędu przez sąd i wzywania na rozprawę dalszych krewnych spadkodawcy. Nie będzie już potrzeby długotrwałego poszukiwania dalekich krewnych osoby zmarłej, którzy często nawet nie zdawali sobie sprawy z jej śmierci. Efektem nowych przepisów będą więc znacznie szybsze postępowania spadkowe" - uzasadnili autorzy.
Ponadto nowelizacja umożliwia uznawanie za niegodne dziedziczenia osoby, które "uporczywie uchylały się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego, określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową". Dotyczy to także uporczywego uchylania się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą.
Inna z uchwalonych zmian dotyczy oświadczeń o przyjęciu lub odrzucenia spadku. Obecnie przepisy przewidują, że spadkobiorca na złożenie takiego oświadczenia ma sześć miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o śmierci spadkodawcy. Na mocy uchwalonych zmian termin ten będzie zawieszony w sytuacji, w której złożenie takiego oświadczenia będzie wymagać zezwolenia sądu opiekuńczego. W sytuacji, w której którykolwiek z rodziców wcześniej sam odrzucił spadek, będzie on uprawniony do odrzucenia spadku za dziecko bez zgody sądu.
Nowe przepisy wejdą zasadniczo w życie po trzech miesiącach od ogłoszenia.
W polskim prawie istnieją trzy grupy spadkowe.
Pierwsza grupa spadkowa:
- (obecny) małżonek,
- dzieci,
- dalsi zstępni spadkodawcy (potomkowie dzieci).
Druga grupa spadkowa:
- rodzice spadkodawcy,
- rodzeństwo,
- zstępni (dzieci, wnuki) rodzeństwa.
Trzecia grupa spadkowa:
- dziadkowie spadkodawcy,
- ich zstępni,
- pasierbowie.
Jeśli wszystkie wyżej wymienione osoby odmówią przyjęcia spadku lub ich nie będzie, majątek przechodzi na własność gminy lub Skarbu Państwa.