Rząd we wtorek przyjął Średniookresowy plan budżetowo-strukturalny na lata 2025-2028 - poinformowało we wtorek w komunikacie Ministerstwo Finansów. Plan zakłada, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych spadnie poniżej 3 proc. w 2028 r.
Resort podkreślił, że planowane skala i tempo konsolidacji fiskalnej są w pełni zgodne ze wszystkimi wymaganiami określonymi w przepisach UE i wytycznych Komisji Europejskiej.
"Plan zakłada ograniczenie deficytu nominalnego poniżej 3 proc. PKB w 2028 r. i w efekcie wyjście z procedury nadmiernego deficytu oraz wprowadzenie długu na ścieżkę jego stopniowej redukcji (docelowo poniżej 60 proc. PKB). Najważniejszy element Planu stanowi ścieżka wydatków sektora do 2028 r., która powinna zapewnić w średnim okresie zgodność deficytu i długu sektora z przepisami UE. Realizacja tego scenariusza wymaga podjęcia przez rząd odpowiednich działań (w Planie przedstawiono tylko ramową strukturę konsolidacji)" - podało MF w komunikacie.
Resort wyjaśnił, że plan zakłada skorzystanie z przewidzianej w przepisach UE możliwości nierównomiernego rozłożenia redukcji deficytu w okresie objętym planem. W przyszłym roku przewiduje się ograniczenie pierwotnego deficytu strukturalnego o 0,25 proc. PKB. Według ministerstwa oznacza to następnie "odpowiednio większy wysiłek" w kolejnych 3 latach, kiedy ograniczenie deficytu będzie wynosić średnio nieznacznie powyżej 1 proc. Resort podkreślił, że prognoza deficytu sektora na lata 2024-2025, przedstawiona w planie, jest zgodna z prognozą przygotowaną do projektu ustawy budżetowej na rok 2025.
"Po wzroście do 5,7 proc. PKB w 2024 r. w kolejnych latach deficyt sektora będzie redukowany i w 2028 r. ma osiągnąć 2,9 proc. PKB. Przepisy UE nie wymagają przy tym przedstawienia w Planie wszystkich działań prowadzących do redukcji deficytu. Te, w zależności od kształtowania się deficytu, wzrostu gospodarczego i faktycznych skutków już zaplanowanych działań, będą wdrażane w dalszych latach i prezentowane w corocznych raportach z wdrażania Planu" - dodało ministerstwo.
Zdaniem MF w okresie obowiązywania planu "istotnym wyzwaniem będzie konieczność realizacji wysokich wydatków obronnych przy jednoczesnym redukowaniu nadmiernego deficytu" oraz dbałości o utrzymanie wzrostu gospodarczego i inwestycji publicznych. Resort wskazał, że wydatki obronne w kolejnych latach będą wynikać z określonych w ustawie o obronie Ojczyzny limitów (nie mniejszych niż 3 proc. PKB) i że będą one istotnie większe niż ponoszone przed agresją Rosji na Ukrainę.
"Prognozowana relacja długu sektora do PKB na lata 2025-2028 jest spójna ze ścieżką dostosowania fiskalnego i przestrzeganiem przedstawionej w Planie ścieżki wydatków netto. Prognozowana relacja długu sektora do PKB wyniesie 54,6 proc. w 2024 r. i 58,4 proc. w 2025 r. Następnie - głównie w efekcie realizacji wysokich wydatków obronnych - wzrośnie do 61,3 proc. w 2027 r., a w 2028 r. obniży się do 61,2 proc., co jest spójne ze Strategią zarządzania długiem sektora finansów publicznych na lata 2025-2028" - czytamy w komunikacie.
Ministerstwo dodało, że dług sektora instytucji rządowych i samorządowych przekroczy poziom 60 proc. PKB w 2026 r. Z kolei relacja ta wróci do poziomu poniżej 60 proc. PKB w 2030 r.
MF poinformowało, że część strukturalna planu została przygotowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
"(...) zawiera reformy i inwestycje planowane do zrealizowania do 2028 r., które przyczyniają się do realizacji zaleceń Rady UE dla Polski (tzw. CSR) wydawanych co roku w trakcie Semestru Europejskiego oraz do realizacji wspólnych priorytetów gospodarczych UE: sprawiedliwa ekologiczna i cyfrowa transformacja, łącznie z celami dotyczącymi klimatu; odporność społeczna i gospodarcza, łącznie z Europejskim filarem praw socjalnych; bezpieczeństwo energetyczne. Zestaw ten nie stanowi kompleksowego wykazu portfela reform oraz inwestycji, jakie Polska zamierza podejmować w najbliższych latach" - zastrzegł resort finansów.
MF wyjaśniło, że po przyjęciu przez rząd plan zostanie przekazany do Komisji i Rady UE. Komisja będzie mieć około 6 tygodni na jego ocenę i przygotowanie projektu rekomendacji Rady UE ustanawiającej ścieżkę wydatków. Następnie, na początku 2025 r., Rada Ecofin przyjmie, równolegle z rekomendacją ustanawiającą ścieżkę wydatków, rekomendacje dla Polski w zakresie likwidacji nadmiernego deficytu. Zreformowane ramy zarządzania gospodarczego umożliwiają, inaczej niż przed 2024 r., rozłożenie redukcji nadmiernego deficytu na dłuższy okres, co do zasady 4-letni i oparcie ścieżki konsolidacji na przedstawionej w planie propozycji kraju.
"Wdrażanie Planu będzie monitorowane poprzez raporty, przygotowywane co roku do końca kwietnia. W raporcie zostanie przedstawiony m.in. postęp we wdrażaniu ścieżki wydatków ustalonej przez Radę i aktualne informacje o działaniach wspierających przestrzeganie ścieżki, w szczególności zawartych w ustawie budżetowej. Raport obejmie też informacje o realizacji przez Polskę zaleceń Rady UE i wspólnych priorytetów Unii. W raporcie można zawrzeć nowe istotne inicjatywy polityczne, w szczególności w obszarze reform i inwestycji. Pierwszy raport zostanie przedstawiony do przyjęcia przez Radę Ministrów w kwietniu 2025 r. i zostanie opublikowany najpóźniej 30 kwietnia" - zapowiedziało MF w komunikacie.
