Pod koniec 2015 r. w Polsce istniało blisko 9 mln małżeństw; szacuje się, że w 2016 r. zawarto ok. 195 tys. nowych związków małżeńskich, o ponad 6 tys. więcej niż przed rokiem - informuje Główny Urząd Statyczny.
Z okazji walentynek GUS przypomniał, jak w ciągu ostatnich lat zmienia się liczba zawieranych małżeństw. Zwrócił uwagę, że w 2015 r. zawarto ponad 188,8 tys. małżeństw - o 38,6 proc. mniej niż w 1980 r. (wówczas było to ponad 307,3 tys.).
Dla porównania w 1990 r. zawarto ponad 255,3 tys. małżeństw, w 2000 r. - ponad 211 tys., w 2010 r. - ponad 228,3 tys.; liczba ta znacznie spadła w 2013 r. - do niespełna 180,4 tys.
GUS wskazał, że od trzech lat obserwujemy nieznaczny wzrost liczby zawieranych małżeństw, co może skutkować wzrostem liczby urodzeń (wzrosty i spadki liczby zawieranych małżeństw mają w perspektywie kolejnych 2-3 lat wpływ na zmiany w liczbie urodzeń).
Częstość zawierania małżeństw w miastach i na wsi jest podobna. W 2015 r. małżeństwa wyznaniowe (tj. zawarte w kościołach i jednocześnie zarejestrowane w urzędach stanu cywilnego) stanowiły w Polsce ok. 62 proc. zawieranych prawnie związków (na wsi było to ok. 70 proc. wszystkich związków).
Wśród nowo zawartych związków ok. 81 proc. to małżeństwa pierwsze, tj. panien z kawalerami (na wsi - ok. 87 proc.).
W ostatnich kilkunastu latach zdecydowanie wzrósł wiek nowożeńców - wskazał GUS. W 2015 r. mediana wieku mężczyzny zawierającego związek małżeński wynosiła ponad 29 lat, a kobiety 27 lat; w przypadku obu płci było to o prawie 4 lata więcej niż w 2000 r.
Według wstępnych danych, w 2016 r. rozwiodło się ok. 64 tys. par małżeńskich - o 3 tys. mniej niż rok wcześniej.
W 2015 r. na każde 10 tys. istniejących małżeństw 75 zostało rozwiązanych na drodze sądowej, podczas gdy w 1990 r. było ich zaledwie 46.
W miastach częstość rozwodów jest dwukrotnie wyższa niż na wsi (w 2015 r. odpowiednio 92 wobec 48 rozwodów na 10 tys. istniejących małżeństw).
Wśród małżeństw rozwiedzionych w 2015 r. ok. 58 proc. wychowywało prawie 57 tys. dzieci w wieku poniżej 18 lat. Najczęściej sąd przyznaje opiekę nad dziećmi wyłącznie matce - w 2015 r. było to ok. 59 proc. przypadków, natomiast wyłącznie ojcu - tylko ok. 4,5 proc. przypadków; ok. 35 proc. rozwiedzionych małżeństw wychowuje dzieci wspólnie.
Od kilkunastu lat, w stosunku do kolejnych ok. 2-3 tys. małżeństw rocznie, sąd orzeka separację - szacuje się, że w 2016 r. było ich ok. 1,7 tys. Najwięcej orzeczeń separacji notowano tuż po wprowadzeniu w Polsce tej formy prawnego funkcjonowania małżeństwa (w 2005 r. liczba orzeczeń wzrosła do prawie 12 tys.). Każdego roku odnotowuje się także nieliczne przypadki zniesienia separacji, tj. powrotu do małżeństwa, jednak większość małżeństw pozostających w prawnej separacji wnosi o rozwód.
(j.)
