Najwyższa Izba Kontroli oskarża byłego ministra gospodarki, wicepremiera Waldemara Pawlaka o nieprawidłowe prowadzenie negocjacji z Rosjanami. Chodzi o rozmowy dotyczące kontraktu gazowego dla Polski, toczone w latach 2009-2011. NIK odtajnił właśnie stworzony 5 lat temu raport w tej sprawie. Padają tam zarzuty niewykorzystania w pełni polskiej pozycji negocjacyjnej i bałaganu prawnego - informuje dziennikarz RMF FM Krzysztof Berenda.
Po pierwsze, NIK zarzuca Waldemarowi Pawlakowi, że nie przygotował strategii negocjacyjnej - co ułatwiło Rosjanom rozgrywanie nas. Po drugie, Pawlak miał dążyć do wydłużenia umowy z Rosjanami nie uwzględniając tego że budujemy Gazoport.
Po trzecie, nie zawalczył skutecznie o obniżenie ceny, mimo, że i tak szedł na ustępstwa wobec Rosjan. Po czwarte, że nie skorzystał z możliwości włączenia w proces negocjacji przedstawicieli Komisji Europejskiej.
NIK twierdzi też, że na nieskuteczność negocjacji ze stroną rosyjską prowadzonych równolegle na poziomie rządów oraz spółek, wpłynęła też niewłaściwa współpraca między Ministrem Gospodarki a PGNiG.
W efekcie - jak twierdzi NIK - Polacy przepłacali za Rosyjski gaz, choć mogli mieć go znacznie taniej. A konsekwencje tego my wszyscy odczuliśmy w rachunkach za ten surowiec.
Waldemar Pawlak nie odpowiedział na prośbę RMF FM o komentarz.
Cały odtajniony raport NIK dostępny jest tutaj
Nieprawidłowości w działaniach ministra gospodarki w zakresie uzgadniania porozumień gazowych z Gazpromem w latach 2009-2010 - wytknęła NIK w ujawnionym w poniedziałek raporcie. Działania ministra gospodarki były prowadzone w znacznej części bez wymaganego umocowania w postaci zatwierdzonej instrukcji negocjacyjnej - podała NIK.
NIK pozytywnie oceniła w raporcie zapewnienie przez organy państwowe i PGNiG w latach 2006-2011 ciągłości dostaw gazu ziemnego z importu oraz uniknięcie ryzyka niezaspokojenia potrzeb polskich odbiorców. Skuteczność negocjacji w sprawie dostaw gazu była istotnie ograniczona z powodu braku alternatywnych wobec kierunku rosyjskiego połączeń polskiego systemu przesyłowego z innymi systemami - przyznała NIK.
Wskazała jednak, że "działania ministra gospodarki dot. negocjowania w latach 2009-2010 umów z Rosją dot. dostaw gazu były prowadzone w znacznej części bez wymaganego umocowania w postaci zatwierdzonej instrukcji negocjacyjnej, a po zatwierdzeniu takich instrukcji część uzgodnień była niezgodna z wytycznymi o charakterze wiążącym".
Jak podano, zarówno minister gospodarki, jak i PGNiG nie wykorzystali w pełni swoich możliwości negocjacyjnych, nie podejmując próby uzyskania w zamian za zgodę na postanowienia korzystne dla strony rosyjskiej równoważnych korzyści dla Polski.
Izba wytknęła ponadto, że negocjacje rządu polskiego z rosyjskim w latach 2009-2010 ws. dostaw gazu ziemnego były podjęte przez stronę polską bez przygotowania merytorycznego.
Według NIK na nieskuteczność negocjacji ze stroną rosyjską, prowadzonych równolegle na poziomie rządów oraz spółek, wpłynęła też niewłaściwa współpraca między ministrem gospodarki a PGNiG.
Izba uważa ponadto, że działania PGNiG w zakresie zawierania umów na gaz w latach 2006-2011 zabezpieczały ciągłość dostaw, ale efekty gospodarcze były gorsze od zakładanych.
Minister gospodarki oraz szef KPRM 12 października 2012 r. skorzystali z prawa odmowy podpisania protokołów kontroli NIK dot. umów gazowych z lat 2006-2011; odmowy poprzedzono złożeniem zastrzeżeń do protokołu - wynika z raportu Izby.
Zastrzeżenia - jak czytamy - złożyły także zarządy Gaz-System SA, PGNiG SA oraz Polskiego LNG SA.
Jak podano, w związku z kontrolą, NIK przekazała kierownikom jednostek kontrolowanych wystąpienia pokontrolne, przy czym wystąpienia do ministra gospodarki oraz ministra skarbu państwa zawierały także oceny, uwagi i wnioski wynikające z ustaleń w PGNiG SA. Zarząd PGNiG SA - czytamy - zgłosił zastrzeżenia do ocen, uwag i wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym, które częściowo zostały uwzględnione.
Według NIK minister gospodarki poinformował, że w ramach realizacji polityki zintegrowanego systemu zarządzania opracowano proces planowania działań zapobiegawczych oraz zarządzania kryzysowego w sektorze gazu ziemnego. Proces ten zakłada m.in. oceny ryzyka związanego z bezpieczeństwem dostaw gazu do Polski. Zadeklarował też - wskazano - utworzenie zespołu do spraw bezpieczeństwa dostarczania gazu ziemnego oraz monitorowanie dalszej realizacji porozumień z Rosją.
Ponadto minister gospodarki przedstawił działania związane z usprawnieniem procedur negocjowania umów międzynarodowych, w tym m.in. zobowiązanie komórki wiodącej w sprawie danej umowy do przygotowania oceny skutków prawnych, politycznych, finansowych, społecznych i gospodarczych wynikających z zawarcia umowy - dodała NIK.
(ph)
