Z kilkuset postępowań kilka lat temu – do półtora tysiąca w minionym roku! Tyle spraw dot. działania z pobudek rasistowskich i ksenofobicznych trafiło do prokuratur w całej Polsce w minionym roku. Tak wynika z danych Prokuratury Krajowej.
Z 1548 spraw w 2015 roku - większość (1169) to nowe postępowania. Wśród przestępstw z nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych i wyznaniowych są między innymi nawoływanie do faszyzmu czy oznaki antysemityzmu. Najwięcej zgłoszeń dotyczy Warszawy (382), Krakowa (201), Katowic (173) i Białegostoku (153 sprawy).
Dla porównania, w 2013 roku w całej Polsce było łącznie 835 takich postępowań, a 719 z nich to nowe sprawy. W zakończonych wtedy ponad siedmiuset sprawach, w 111 sprawach skierowano akty oskarżenia przeciwko 174 osobom, w 5 sprawach skierowano wnioski do Sądu o warunkowe umorzenie postępowania przeciwko 6 osobom, w 126 sprawach odmówiono wszczęcia postępowania, a w 157 sprawach przedstawiono zarzuty 284 osobom. W pozostałych przypadkach - sprawy umarzano, zawieszano lub odmawiano wszczęcia postępowania.
Od kilku lat spraw związanych z rasizmem i ksenofobią przybywa.
Ilość nowych postępowań w 2013 roku prawie pięciokrotnie powiększyła się w porównaniu do roku 2010 roku i była ponad 2,5 razy większa niż w całym 2011 roku oraz dwukrotnie większa niż w 2012 roku. Zmniejsza się za to wykrywalność sprawców tego rodzaju przestępstw. W całym 2007 roku - zarzuty skierowano w 40 % spraw, w 2008 r. - w 27 % spraw, a w 2009r. - już w 18 % spraw.
W minionym roku na 1548 postępowań prowadzonych, aż 793 (51 %) prowadzonych spraw, dotyczyło przestępstw popełnianych z wykorzystaniem Internetu, 15 spraw - publikacji książkowych i prasowych, 29 spraw - przestępstw związanych z zachowaniem kibiców i sportowców na zawodach sportowych lub w związku z zawodami, 39 spraw dotyczyło wydarzeń związanych z organizowanymi manifestacjami, zgromadzeniami, i wiecami. 160 (10 %) spraw, dotyczyło rasistowskich napisów, 8 - audycji radiowych i telewizyjnych, 5 - koncertów muzycznych. Z przedstawionych informacji za 2015 rok wynika, że motywem działania sprawców w tych sprawach były przynależność osoby lub grupy osób do następujących grup narodowościowych, rasowych, etnicznych, politycznych, orientacji seksualnych wyznaniowych lub ze względu na bezwyznaniowość. Najczęściej szkalowanymi przypadkami byli Romowie (w 236 postępowaniach), Żydzi (w 208 postępowaniach), Muzułmanie (w 192 postępowaniach), osoby rasy czarnej (łącznie w 166 postępowaniach), katolicy (w 44 postępowaniach), Ukraińcy (w 37 postępowaniach), Syryjczycy (w 36 postępowaniach), Polacy (w 32 postępowaniach). Kilkanaście przypadków dotyczyło Arabów, Turków i Niemców. Najczęściej znieważano osoby z powodu przynależności narodowościowej, etnicznej, rasowej lub wyznaniowej (715 postępowań). Niewiele mniej było spraw związanych z nawoływaniem do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych lub z powodu bezwyznaniowości (697 postępowań).
W 2015 roku zapadło 205 orzeczeń sądowych w sprawach skierowanych z aktami oskarżenia, wnioskami o skazanie bez przeprowadzania rozprawy lub wnioskami o warunkowe umorzenie postępowania. W 137 sprawach zapadły wyroki skazujące wobec 180 osób. Sądy warunkowo umorzyły postępowanie w 58 sprawach wobec 74 osób. W 6 sprawach zapadły wyroki uniewinniające wobec 6 osób.
Coraz więcej spraw na tle rasowym i ksenofobicznym wpływa też do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. W tym roku zgłoszeń jest już tam więcej, niż w całym 2015 roku.
(MN)
