Z danych Głównego Inspektora Sanitarnego wynika, że w 2024 roku odnotowano 557 przypadków zatrucia nowymi narkotykami i środkami zastępczymi. To ponad 2 razy więcej, niż w ubiegłym roku. 41 osób zmarło na skutek przedawkowania. Łącznie przypadków przedawkowania było 2719 - dowiedział się reporter RMF FM.

Nowy raport GIS wskazuje, że w 2024 roku nastąpił wzrost liczby zatruć i podejrzeń zatruć środkami zastępczymi (produktami zawierającymi substancję psychoaktywną) oraz nowymi narkotykami w porównaniu z 2023 r. 

Nadużywają głównie mężczyźni

Negatywne skutki zdrowotne nadużywania dotyczą głównie mężczyzn, którzy w ubiegłym roku stanowili aż 67,5 proc. wszystkich przypadków zatruć i podejrzeń zatruć oraz 80 proc. przypadków zgonów związanych z ich użyciem. 

Jak wskazuje Główny Inspektor Sanitarny problem zatruć nowymi substancjami psychoaktywnymi w dużo mniejszym stopniu dotyczy dzieci i młodzieży w wieku szkolnym - 16,52 proc. zatruć dotyczyło osób niepełnoletnich. 

W 2024 roku w SMIOD w rejestrze zgłoszonych zatruć lub podejrzeń zatruć znalazło się łącznie 2719 przypadków, w tym 557 przypadków w zakresie środków zastępczych i nowych substancji psychotropowych oraz 2162 przypadków w grupie pozostałych substancji (środki odurzające, substancje psychotropowe, leki, inne). 

Najwięcej zgłoszeń odnotowano w: październiku (305), lipcu (284) i grudniu (277). Najmniej zgłoszeń odnotowano w: lutym (151), styczniu (171) i kwietniu (172).

Dalsza część artykułu pod materiałem video:

Najpopularniejsze narkotyki

Najczęściej chodzi o narkotyki, takie jak: marihuana, MDMA, amfetamina, metaamfetamina, alfa-PVP (flakka), fentanyl, a także heroina. Kilka przypadków miało także związek z połączenia środków psychoaktywnych z alkoholem.

W Systemie Monitorowania Informacji o Środkach Zastępczych i Nowych Substancjach zarejestrowano w 2024 roku 41 przypadków zgonów po zażyciu substancji działających na ośrodkowy układ nerwowy. Statystyki pokazują, że średnia wieku to 31 lat. 

Najwięcej osób zmarło po zażyciu narkotyków w województwie kujawsko-pomorskim (16). "Spośród wszystkich przypadków zgonów, 7 związanych było z użyciem nowej substancji psychoaktywnej. Przypadki te związane były z użyciem wyłącznie nowej substancji psychoaktywnej lub w skojarzeniu z innymi substancjami. Pozostałe zgony były spowodowane użyciem substancji psychotropowych lub środków odurzających, często stosowanych w połączeniu" - podkreślają eksperci.

 “Wszystkie zaraportowane zgony mające związek z użyciem środków zastępczych i nowych substancji psychotropowych dotyczyło przypadków, gdzie w materiale biologicznym wykryto nowe substancje psychoaktywne z grupy syntetycznych katynonów. 

Co to jest NEP?

W związku z tym Główny Inspektor Sanitarny wydał ostrzeżenie przed zażywaniem substancji raportowanej najczęściej - NEP." - czytamy w raporcie GIS.

NEP to N-etylonorpentedron. 

To nowa substancja psychoaktywna, która należy właśnie do grupy syntetycznych katynonów. Wykazuje silne działanie pobudzające. Wywołuje zaburzenia pracy serca i psychiki, a w najgorszym wypadku prowadzi do śmierci. Występuje w postaci białego proszku lub jasnożółtych bryłek. 

"Rynek nowych substancji o działaniu psychoaktywnym zmienia się bardzo dynamicznie, a przestępczość narkotykowa szybko dostosowuje się do nowych regulacji. Konieczne jest stałe monitorowanie i szybkie reagowanie na pojawiające się zagrożenia" - podkreśla GIS w komunikacie. 

Warto jednak zaznaczyć, że chociaż odnotowany został wzrost przypadków zatruć i przedawkowania narkotykami, to liczba ta i tak jest niższa, niż w latach ubiegłych. 

"Jest to wciąż niewielki odsetek w porównaniu z liczbami odnotowywanymi w latach 2015-2019, kiedy raportowana liczba zatruć wynosiła kilka tysięcy rocznie" - podkreśla Główny Inspektor Sanitarny.

Opracowanie: