Do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka trafiła skarga Stowarzyszenia Katechetów Świeckich. SKS pozywa polski rząd w sprawie zmian w organizacji religii. Katecheci złożyli też zawiadomienie do marszałka Sejmu o rejestrację komitetu ws. ich inicjatywy ustawodawczej.
Skarga na "rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 26 lipca 2024 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, ponieważ ścieżka prawna w Polsce została wyczerpana" została wysłana do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu 24 marca.
SKŚ chce też zmian w prawie. Dlatego zainicjowało powstanie Komitetu Obywatelskiego Inicjatywy Ustawodawczej "Ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy - Prawo Oświatowe". Teraz marszałek Sejmu ma 14 dni na wydanie postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o powstaniu KOIU.
"Przypuszczamy, że nastąpi to najpóźniej 2 kwietnia br. Zaraz potem ruszy zbiórka podpisów pod obywatelskim projektem ustawy, który nosi potoczną nazwę ’tak dla lekcji religii i etyki w szkole’" - poinformowali katecheci.
Zgodnie z przepisami, podpisów musi być co najmniej 100 tys., żeby projekt mógł być formalnie zgłoszony w Sejmie jako projekt obywatelski. Komitet inicjatywy ma na to trzy miesiące.
Projekt przygotowany został dla stowarzyszenia przez Instytut Ordo Iuris, o czym na początku marca poinformował PAP rzecznik SKŚ Dariusz Kwiecień. Dotyczy on nowelizacji ustawy o systemie oświaty i ustawy Prawo oświatowe.
SKŚ zaproponowało, by obowiązkowe były dwie godziny religii i etyki w tygodniu. Wymiar mógłby być zmniejszony do jednej godziny tygodniowo jedynie za zgodą właściwego biskupa diecezjalnego Kościoła katolickiego oraz władz zwierzchnich właściwego kościoła lub innego związku wyznaniowego. Lekcje miałyby być obowiązkowe w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych - z wyjątkiem szkół dla dorosłych. Rodzic lub pełnoletni uczeń musiałby do 10 lipca każdego roku złożyć oświadczenie o uczęszczaniu na religię zamiast na etykę lub odwrotnie. Mógłby też uczęszczać na oba zajęcia. Regulacje dotyczyłyby szkół publicznych, niepublicznych i prywatnych.
Katecheci chcą też m.in., żeby ocena z lekcji religii lub etyki była umieszczana na świadectwie szkolnym, uwzględniana przy promocji do następnej klasy i wliczana do średniej ocen.
Autorzy przekonują, że szkoła - będąca drugą po rodzinie wspólnotą, w której dzieci i młodzież spędzają znaczną część dnia - ma realny wpływ na wychowanie przyszłych pokoleń. "Dokonane zmiany w rozporządzeniu z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach przez Minister Edukacji Barbarę Nowacką, ograniczają młodzieży szansę na rozwój w duchu wyznawanych przez społeczeństwo wartości" - ocenili katecheci.
Wiceministra edukacji Katarzyna Lubnauer negatywnie oceniła projekt. "Jesteśmy przeciwni" - zaznaczyła. Jej zdaniem oznacza on "ograniczenie prawa rodziców do wychowywania dziecka, które jest zresztą zapisane w Konstytucji".
Jesteśmy zwolennikami prawa rodziców do wyboru, a oznacza ono, że rodzic może zapisać dziecko zarówno na etykę lub religię, na oba te przedmioty lub na żaden z nich, zresztą tak jest już od wielu lat - powiedziała wiceministra. Jak zaznaczyła, "musimy pamiętać, że każdy rodzic może według swojego światopoglądu decydować o wychowaniu dziecka, a w sytuacji, kiedy ten sam nauczyciel prowadzi katechezę oraz lekcje etyki, wybór rodziców byłby tylko wyborem pozornym". Dodała, że treści dotyczące wychowania i moralności są obecne w zasadach pedagogicznych szkoły.
W obecnym stanie prawnym zajęcia z religii lub z etyki nie są obowiązkowe - organizowane są na wniosek rodziców. Uczeń może chodzić na lekcje religii lub etyki, na oba zajęcia lub na żadne z nich. Tygodniowy wymiar lekcji religii to dwie godziny w tygodniu, etyki - jedna. Od 1 września 2025 r. - zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji - wymiar lekcji etyki i religii ma być ujednolicony i wynosić jedną godzinę w tygodniu. M.in. ta zmiana spotkała się z krytyką ze strony przedstawicieli Kościoła i środowisk katolickich.
