Niezwykłym odkryciem zaowocowała tegoroczna wyprawa polskich archeologów do Egiptu. Prace wykopaliskowe, które prowadzone były od sierpnia do października, pozwoliły odkryć naturalne tarasy skalne pod piramidą Dżosera w Sakkarze.
Archeolodzy koncentrowali się na badaniu odkrytych wcześniej podziemnych korytarzy. "Szukając wejścia do podziemi odsłoniliśmy półkę skalną, a jej badania pozwoliły na rekonstrukcję dawnego ukształtowania terenu w okolicach piramidy Dżosera. Były to wznoszące się ku górze, dziś zasypane piaskiem naturalne tarasy skalne. Ich przedłużeniem była zbudowana na szczycie wzniesienia schodkowa piramida Dżosera" - powiedział kierujący badaniami prof. Karol Myśliwiec z Zakładu Archeologii Śródziemnomorskiej PAN. Do tej pory sądzono, że pierwsza piramida egipska powstała w rezultacie kilkukrotnego podwyższania i rozszerzania pierwotnej konstrukcji prostego grobu - mastaby. Obecne badania wykopaliskowe pozwoliły na stworzenie nowej teorii, że piramida była naturalnym przedłużeniem tarasów skalnych i być może to one zainspirowały twórcę do zbudowania grobowca w takim, a nie innym kształcie. Taka teoria to nie lada sensacja w egiptologicznym świecie naukowym.
Tarasy to nie jedyne odkrycie naszych archeologów. Po odsłonięciu zasypanych piaskiem korytarzy natrafili także na ukryte w nich szczątki zwierząt. Były to szkielety olbrzymich sumów i dzikich świń oraz poroże antylopy, wytępionej w Egipcie już w czasach starożytnych. Pod szczątkami zwierząt znaleziono wielki drewniany harpun - długości 2,6 m. Takie harpuny, używane do polowań na hipopotamy i krokodyle, znane były dotąd tylko z malowideł. "Pierwszy raz natrafiliśmy na coś takiego. Był on zbyt duży jak na polowania. Prawdopodobnie służył celom rytualnym, albo jako symboliczny pochówek myśliwego, który zginął w czasie łowów, albo jako swoisty kamień węgielny pod monumentalną budowlę, której ślady znaleźliśmy w wyższych warstwach" - powiedział prof. Myśliwiec.
Ważnym odkryciem było też znalezienie grobu egipskiego dostojnika o imieniu Szeszem-Nefer z czasów Starego Państwa. Nosił on tytuł "towarzysza króla" i był administratorem pałacu. Grobowiec pochodzi z czasów VI dynastii sprzed ponad 4 tys. lat - podobnie jak odkryty w czasie poprzednich kampanii grobowiec innego dostojnika zwanego Fefi.
Nad grobami z czasów Starego Państwa w grubej warstwie piasku znaleziono groby o 2 tysiące lat młodsze, z okresu ptolemejsko-rzymskiego. Odkryto już kilkaset mumii. Pozwoli to na szczegółowe badania antropologiczne, pierwsze w nekropoli Sakkara.
Sakkara, położona na południe od Kairu, pomiędzy Gizą a Dahszur, jest najstarszą częścią tzw. nekropoli memfickiej. Z okresu I i II dynastii (XXXI-XXVII w. p.n.e.) pochodzi szereg grobowców - mastab należących do władców egipskich. W XXVII w. p.n.e. powstał monumentalny kompleks grobowy Dżosera. W jednym z grobów prywatnych znaleziono tzw. tablicę z Sakkary, ważny dokument chronologiczny (spis władców egipskich od Miebisa do Ramzesa II). Od III do VII n.e. w na terenie nekropoli powstał klasztor Św. Jeremiasza, którego ruiny poddawane są badaniom. Dżoser był pierwszym faraonem III dynastii. Na jego zlecenie Imhotep - budowniczy, architekt, uczony, wielki kapłan z Heliopolis, naczelny rzeźbiarz i cieśla, lekarz i wezyr faraona (z czasem ubóstwiony jako syn Ptaha) wybudował pierwszą kamienną piramidę (tzw. schodkową).
00:00