"Świętujemy jubileusz uchwalenia Konstytucji 3 Maja w imię pamięci, a zarazem w imię przyszłości" - mówił w Sejmie prezydent Andrzej Duda. "Chcemy pamiętać, że Konstytucja 3 Maja i jej historyczna spuścizna to wspaniała, inspirująca opowieść. Przede wszystkim o energii witalnej, aktywizmie, zdolności do samonaprawy, poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne" - podkreślał podczas uroczystego zgromadzenia posłów i senatorów RP oraz posłów Republiki Litewskiej.
W dniu, w którym dziejowa przeszłość tak namacalnie spotyka się ze współczesnością, wsłuchujemy się w przesłanie naszych przodków - mówił w Sejmie prezydent Andrzej Duda. Oto świadectwo Ich mądrości, odpowiedzialności i patriotyzmu. Oto nasze chlubne, polskie i litewskie, dziedzictwo. Oto wielki pomnik historii, znaczący dla rozwoju europejskiej oraz ogólnoludzkiej cywilizacji - dodał, po czym zacytował fragment preambuły Konstytucji 3 Maja: "W imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego (...) dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia ojczyzny naszej i jej granic, z największą stałością ducha niniejszą Konstytucję uchwalamy".
Nasi przodkowie chcieli ugruntować wolność i obronić zagrożoną niepodległość. Dlatego zdecydowali się na wielką reformę ustrojową. Uchwalenie pierwszej w Europie, a drugiej w świecie konstytucji było dowodem, że Rzeczpospolita jest w pełni sił, jest gotowa żyć i rozwijać się zgodnie z rytmem nowoczesności. Z kraju, który przez niektórych postrzegany był jako peryferyjny, stała się prekursorem przełomowych zmian, wprowadzających nowy porządek ustrojowy i społeczny - opisywał prezydent Duda. Jak dodał, Konstytucja 3 Maja na zawsze zapisała się jako "wspaniały wzorzec uniwersalnych wartości".
Duda podkreślał, iż cieszy się z faktu, że 230. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja świętowana jest w polsko-litewskim gronie. Razem dajemy wyraz naszej wielowiekowej bliskości i współpracy. Razem, Polacy i Litwini, chlubimy się wielkimi dokonaniami Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Razem dzielimy dumę ze wspólnego, wspaniałego dzieła Konstytucji 3 Maja - wyliczał. W imieniu Polaków chcę gorąco podziękować braciom Litwinom za historyczną drogę, jaką przebyliśmy, idąc ramię w ramię - dodał.
W swoim wystąpieniu prezydent Polski podkreślał wyjątkowy charakter Konstytucji 3 Maja. Wyprzedzając o kilka miesięcy pierwszą konstytucję francuską, nasza Ustawa Rządowa była mądrym połączeniem idei europejskiego Oświecenia oraz naszej własnej, wielowiekowej tradycji republikanizmu. Była wyrazem unikatowej kultury politycznej, która do dziś składa się na nasze duchowe DNA, na naszą tożsamość - kultury obywatelskiej wolności, której tak bardzo brakowało ówcześnie w wielu państwach zachodniej Europy, rządzonych przez absolutnych monarchów i ich biurokracje - tłumaczył. Celem najważniejszym Konstytucji było właśnie umocnienie tej obywatelskiej wolności i jej poszerzenie na stan mieszczański, a jednocześnie wzmocnienie rządności i sprawności państwa, aby ochronić jego niepodległość, zagrożoną przez sąsiednie imperia. Dlatego większe uprawnienia otrzymała władza wykonawcza, dlatego też zniesione zostało liberum veto. Dlatego otwarto drogę do budowy nowoczesnego narodu, a właściwie kilku współtworzących Rzeczpospolitą narodów - wyliczał Duda.
Zobacz również:
Prezydent Duda podkreślał, że dzisiejsza rocznica świętowana jest w imię pamięci i przyszłości. Pamięć bowiem - dumna, wierna, a także rozumiejąca, pozwala wyciągać wnioski - jest wielką siłą. Daje nam ona poczucie zakorzenienia, tożsamości oraz ugruntowaną na doświadczeniach mocną wiedzę, czego chcemy, a czego nie chcemy. Pamięć służy pomyślnej i przemyślanej przyszłości - stwierdził. Chcemy pamiętać, że Konstytucja 3 Maja i jej historyczna spuścizna to wspaniała, inspirująca opowieść. Przede wszystkim o energii witalnej, aktywizmie, zdolności do samonaprawy, poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne - tym cenniejszych, że nasi przodkowie umieli wzbudzić je w sobie w chwili głębokiego przecież kryzysu. Nie poddali się, nie załamali rąk - wybrali drogę działania, odważnej odnowy, uzdrawiającej modernizacji państwa. Jest to również opowieść o potędze wspólnoty i potędze zgody narodowej, tak pięknie wyrażającej się w zawołaniu wiwat król, wiwat sejm, wiwat naród, wiwat wszystkie stany. Jest to zarazem opowieść o sile wolności, praworządności i demokracji - przekonywał.
Duda przywołał w swoim wystąpieniu XVIII-wiecznego myśliciela Edmunda Burke’a, który nazwał Konstytucję 3 Maja "najczystszym dobrem publicznym, jakim kiedykolwiek obdarowano ludzkość". Mamy prawo do ogromnej dumy i satysfakcji, że jesteśmy depozytariuszami tego tak wspaniałego wielkiego dobra. To chluba i zaszczyt, ale także wielkie zobowiązanie - ocenił. Zobowiązanie pamięci i zobowiązanie dbałości, aby dzieło Konstytucji 3 Maja pozostawało wciąż żywą skarbnicą fundamentalnych wartości, którymi powinniśmy się kierować w życiu politycznym oraz w przestrzeni międzynarodowej. Niech będzie ono dla nas, współczesnych, nieustanną inspiracją pośród wyzwań XXI wieku. Tak pojmujemy ponadczasowe przesłanie Konstytucji 3 Maja - konstytucji wolności, konstytucji niepodległości, konstytucji solidarności ludzi i narodów - podsumował prezydent.
