Mikrosonda do błyskawicznej diagnostyki onkologicznej „Inprobe” jest jedynym urządzeniem na świecie, które pozwoli w przeciągu 15 minut określić, czy nowotwór jest złośliwy. Wynalazek lubelskich naukowców został już opatentowany.

Nowotwór piersi to najczęstszy rodzaj nowotworu występujący u kobiet na całym świecie. Każdego roku wykrywanych jest ok. 1,7 miliona nowych przypadków raka piersi. Niestety, z tego powodu umiera około pół miliona kobiet.

Skuteczna i szybka metoda wykrywania choroby mogłaby uratować życie wielu pacjentek. Takie rozwiązanie opracował zespół z Lublina. W odróżnieniu do obecnych metod, czyli tradycyjnych biopsji, "Inprobe" jest zdecydowanie mniej inwazyjna.

Nie trzeba wkłuwać się do guza, co może powodować ryzyko jego aktywacji, czy rozsiania komórek nowotworowych - tłumaczy Justyna Gleń- inżynier biomedyczny pracująca przy projekcie. Igła jest znacznie cieńsza. Badanie zdecydowanie mniej bolesne. Przez nią wprowadzana jest sonda tylko w okolice guza - dodaje.

Opatentowana metoda polega na zbadaniu markera nowotworu z okolicy guza. Podaje dokładny wynik numeryczny w postaci wydruku. Całość badania wraz z przygotowaniem trwa około pół godziny. Najpierw wykonywane jest USG piersi, żeby określić położenie guza.

Jest to unikalny, polski projekt opracowany przez małżeństwo naukowców Marcina i Magdalenę Staniszewskich. Państwo Staniszewscy pracowali m.in w laboratoriach NASA, Oxfordu. W skład zespołu weszło 20 najzdolniejszych młodych naukowców.

Urządzenie przeszło badania przedkliniczne, które okazały się dużym sukcesem, zostały zweryfikowane i przyznano na ten cel grant w wysokości 4 mln euro z europejskiego programu Horizon 2020.

Według szacunków, pierwsze pacjentki będą mogły korzystać z urządzenia już w 2021 roku.


Jakie są czynniki ryzyka rozwoju raka piersi?

Wśród czynników ryzyka zachorowania na raka piersi wyróżnia się, m.in.:

wiek kobiet - liczba zachorowań zwiększa się po 35. roku życia; najwięcej zachorowań odnotowuje się pomiędzy 50. a 70. rokiem życia,

czynniki genetyczne, w tym w szczególności zachorowania na raka piersi u krewnych 1. stopnia (np. u siostry) oraz potwierdzony zespół zwiększonego ryzyka zachorowania na raka piersi. Zespół ten jest związany z mutacjami genów tzw. BRCA1/2 - u kobiet, u których stwierdzono te mutacje, ryzyko wystąpienia raka piersi w ciągu całego życia waha się od 50 do 90%

wpływ hormonów, zarówno tych związanych z naturalnym cyklem hormonalnym, menstruacyjnym (ryzyko zwiększa wczesna pierwsza miesiączka lub menopauza występująca po 55. roku życia, a także brak ciąż lub późne posiadanie pierwszego dziecka), jak i przyjmowanych z zewnątrz (np. doustne środki antykoncepcyjne z estrogenami, hormonalna terapia zastępcza oparta na estrogenach),

wcześniejsze rozpoznanie innych, niezłośliwych chorób piersi, np. tzw. atypowych rozrostów w obrębie gruczołu sutkowego, a także rozpoznanie w przeszłości raka drugiej piersi,

czynniki znajdujące się w środowisku i w pożywieniu - wykazano zwiększenie ryzyka raka piersi u kobiet spożywających więcej tłuszczów zwierzęcych oraz pijących alkohol, natomiast działanie ochronne może mieć spożywanie ubogotłuszczowych produktów mlecznych oraz pokarmów zawierających wapń i witaminę D, 

otyłość jest ważnym czynnikiem ryzyka rozwoju raka piersi. Nadmiar tkanki tłuszczowej zaburza równowagę hormonalną, w ten sposób sprzyjając rozwojowi raka piersi.

Opracowanie: