Niskorosłość, osteoporoza oraz niekorzystne zmiany metaboliczne prowadzące do zaburzeń układu krążenia, powikłań zatorowo-zakrzepowych, a także ostrych incydentów sercowych i naczyniowych (zawałów i udarów) – to tylko niektóre skutki długotrwałego niedoboru hormonu wzrostu. Problem dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Hormon wzrostu spełnia istotną rolę w organizmie, stymulując wzrost kości, chrząstki i innych elementów tkanki łącznej, a także innych tkanek - bez niego prawidłowe procesy wzrostowe organizmu nie są możliwe. Wpływa również na gospodarkę lipidową, węglowodanową, białkową i wodno-elektrolitową. Niedobór GH jest przyczyną wielu chorób.

Hormon wzrostu (GH – Growth Hormone), zwany somatotropiną, wydzielany jest przez przysadkę - gruczoł wielkości ok. 1 cm, położony w jamie czaszki, w siodle tureckim kości klinowej, będącej jedną z kości podstawy mózgu.

Objawy mogące sugerować niedobór hormonu wzrostu u dorosłych:

  • uczucie stałego zmęczenia
  • obniżenie nastroju
  • pogorszenie energii życiowej
  • pogorszenie kontaktów społecznych/izolacja
  • poczucie pogorszenia jakości życia
  • zaburzenie reakcji emocjonalnych
  • osłabienie
  • mniejsza wydolność fizyczna
  • obniżenie masy mięśniowej
  • wzrost masy tłuszczowej (szczególnie w okolicach brzucha)
  • blada, sucha, cienka i mało elastyczna skóra na twarzy
  • przerzedzone włosy na skórze głowy
  • przerzedzone owłosienie dołów pachowych i okolicy łonowej
  • meszek (lanugo) na przedramionach
  • wyraźnie zmniejszona potliwość ciała
  • nadciśnienie tętnicze i cechy niewydolności krążenia
  • zaburzenia gospodarki lipidowej sprzyjające rozwojowi miażdżycy (wzrost stężenia cholesterolu całkowitego, frakcji LDL-cholesterolu i triglicerydów, obniżenie frakcji HDL-cholesterolu)
  • zmiany zanikowe mięśnia lewej komory serca
  • obniżenie gęstości mineralnej kości (osteoporoza)
  • zaburzenia funkcji nerek


Objawy, mogące sugerować niedobór hormonu wzrostu u dzieci:

Noworodki/niemowlęta

  • hipoglikemia - zbyt niski poziom glukozy we krwi
  • przedłużająca się żółtaczka
  • mikropenis wraz z towarzyszącym wnętrostwem (jedno lub dwa jądra pozostają poza moszną) u chłopców
  • małogłowie


Dzieci starsze

  • niski wzrost (< 3 centyle na referencyjnych siatkach centylowych w odniesieniu do wieku i płci dziecka)  
  • pogarszające się tempo wzrastania
  • zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej trzewnej
  • tendencja do hipoglikemii (zbyt niskiego poziomu glukozy we krwi)
  • trudności z pamięcią, koncentracją, nauką


"Sprawdź HGH!" to ogólnopolska kampania edukacyjna, której celem jest zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie niedoboru hormonu wzrostu i jego leczenia. Kampania została objęta patronatem merytorycznym prof. dr hab. n. med. Andrzeja Lewińskiego, konsultanta krajowego w dziedzinie endokrynologii i prezesa Polskiego Towarzystwa Endokrynologii Onkologicznej. Więcej informacji: www.hormonwzrostu.info.

Źródło: zdrowie.pap.pl